Da li znamo šta udišemo?
Vazduh je nevidljiv, ali njegov kvalitet ima ogroman uticaj na naše zdravlje. Prema podacima Svjetske zdravstvene organizacije, 9 od 10 ljudi na planeti udiše zagađen vazduh. Milioni ljudi godišnje obole ili izgube život zbog bolesti uzrokovanih zagađenjem – a ovaj problem nije rezervisan samo za velike gradove.
🔍 Rožaje – grad prirode, ali ne i čistog vazduha
Na prvi pogled, Rožaje izgleda kao mjesto gdje je vazduh čist – okruženi smo planinama, šumama i rijekama. Ipak, realnost je drugačija. Iako nemamo veliku industriju, naš vazduh zagađuju:
-
izduvni gasovi iz automobila,
-
loženje na drva i ugalj,
-
prašina sa puteva,
-
i najopasnije – dim sa deponije Mostina.
Zagađenje ne poznaje granice – gasovi sa deponije se šire do samog centra grada i narušavaju zdravlje svih nas.
Prvi koraci: Mjerenje kvaliteta vazduha u Rožajama
Kako bismo napravili prvi korak ka rješenju, postavili smo prvi uređaj za mjerenje kvaliteta vazduha – IQAir AirVisual Pro. On mjeri prisustvo sitnih čestica (PM2.5 i PM10) koje su među najopasnijim zagađivačima.
Prva mjerenja pokazala su:
-
Suho Polje – AQI između 60 i 90, zagađenost štetna za osjetljive grupe.
-
Besnik – AQI između 22 i 81, bolji kvalitet vazduha, ali uz povremene skokove zbog sezone grijanja.
-
Centar grada – AQI varira između 60 i 170, što nas svrstava među zagađenije gradove u regionu.
Ovi rezultati su jasan signal da problem postoji i da se mora ozbiljno shvatiti.
Zašto su važni ovakvi uređaji?
Ovi mjerači, iako jednostavni i pristupačni, omogućavaju građanima da u realnom vremenu prate šta udišu. Dugoročno, potrebno je postavljanje profesionalnih stanica koje bi mjerile širi spektar zagađenja i pomogle u kreiranju kvalitetnih rješenja.
Podatke sa mjerača možete pratiti uživo putem mobilne aplikacije IQAir AirVisual – dostupna je za sve telefone!
Imamo pravo na čist vazduh
Čist vazduh nije luksuz – to je osnovno ljudsko pravo. Naša djeca, stariji i svi mi zaslužujemo da dišemo bez straha za zdravlje. Iskustvo iz drugih zemalja pokazuje da povezivanje građana, tehnologije i lokalne akcije može donijeti velike promjene.
EkoGard će nastaviti da prati kvalitet vazduha i da traži rješenja, ali nam je potrebna i tvoja podrška. Prati nas, dijeli informacije i budi dio promjene.
Za zdravije Rožaje. 💚
Postavljanje prvog uređaja za mjerenje kvaliteta vazduha – IQAir AirVisual Pro – u Rožajama, realizovano je u okviru inicijative „Očistimo Rožaje“, u saradnji sa organizacijom KOD iz Podgorice i uz tehničku podršku članova EkoGarda. Uređaj mjeri prisustvo sitnih čestica (PM2.5 i PM10), koje su među najopasnijim zagađivačima, a podaci su javno dostupni putem globalne platforme IQAir. Ovaj korak predstavlja početak građanskog monitoringa kvaliteta vazduha u Rožajama i doprinosi jačanju ekološke svijesti i lokalne odgovornosti.